فرهنگ نوشتن گزارش تخصصی و مخصوصا گزارش تخصصی مرتبط با شغل به مجموعه الگو های رفتاری یک معلم پژوهشگر گفته می شود که شامل دانش، عقاید، هنر، اخلاق ، آداب و هرگونه عادت و توانایی ناشی از انگیزه علمی است و او آنها را به عنوان عضوی از جامعه علمی از روح جستجوگری و عقل نقاد و عقل جمعی کسب می کند. از شاخصه های این فرهنگ غنی عبارتند از : تفکرنقاد ، تفکرخلاق ، ارزیابی ، استنتاج ، کاوشگری ، تحلیل ، روشمندی، طرح مسئله ، حل مسئله ، دانش کاربردی ،استدلال ، سوال کردن و تجربه کردن.در واقع طرح تحقیقات در سطح معلمان و نقش آن در ارتقای پژوهش در سطح ملی و منطقه از مهمترین راهکارهایی است که می تواند از نظر نیروهای انسانی تاثیر بسزایی در توسعه سیاسی، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی داشته باشد . هدف این سطح از تحقیقات را می توان تقویت تمایل و گرایش روحیه کنجکاوی و حقیقت طلبی دانش پژوهان و اعطای مهارتهای ضروری برای دستیابی به پژوهش و کشف مجهول و یافتن حل مسئله در معلمان دانست. انتخاب موضوعات گزارش تخصصی مرتبط با شغل بر حسب اینکه پژوهش فردی یا گروهی باشد متنوع بوده است و هر معلمی برای درسی که آموزش می دهد در این امر کاملا سلیقه ای عمل کرده است .مانند گزارش تخصصی دبیران،گزارش تخصصی معاون اجرایی،گزارش تخصصی مدیران،گزارش تخصصی معاون آموزشی،گزارش تخصصی معاون پرورشی و گزارش تخصصی ریاضی که هر کدام به شیوه خودش تاثیر گزار می باشد.امروزه در دنیا ، مدارس به عنوان بستر اصلی تفکر ، تتبع و تفحص مسائل مبتلابه در جامعه شناخته شده اند . در صورتی که مدارس با رویکرد پژوهش محور برنامه های درسی خود را تدوین کنند و آنها را به اجرا در آورند.
امروزه بار مسئولیت سنگین گسترش فرهنگ پژوهش در سطح جامعه بر دوش معلمان است . البته معلمان هم بدون زمینه و امکانات و شرایط لازم و کافی نمی توانند کاری درزمینه گسترش تفکر پژوهشی و پژوهشگری پیش ببرند. و به تدوین تحقیق هایی مثل گزارش تخصصی مرتبط با شغل بپردازند.بنابراین پیش از آنکه معلمان در امر پژوهش نقش داشته باشند ابتدا باید فرهنگ پژوهش در میان آن ها به اندازه کافی گسترش یافته و همه گیرشود .
طراحی و تبیین الگوی مناسب آموزشی در مدارس بدون توجه به پژوهش کاری پر هزینه و گاه بی فایده است . فقط در صورت همسویی آموزش با جریان پژوهش است که می توان به تحقق اهداف توسعه امیدوار بود . آموزش صحیح روش تحقیق می تواند معلمان و دانش آموزان را برای سالهای بعد به ویژه در دوره های آموزش عالی آماده کند . مسیر علم آموزی و علم اندوزی در مدارس باید با آموزش و یادگیری مبتنی بر پژوهش همراه باشد . مواجه ساختن دانش آموزان با مسائل واقعی جامعه و کمک به آنها برای پژوهش و جستجوی راه حل های مناسب نه تنها آنان را در مسیر صحیح یادگیری قرار می دهد ، بلکه مهارت های اساسی تفکر چون شناسایی و تبیین مسائل شیوه جمع آوری و دسته بند ی اطلاعات ، زمینه سازی و آزمون فرضیه ها را به آنان می آموزد . این کار فقط با تدوین و اجرای برنامه درسی پژوهش محور میسر است که همت والای دست اندرکاران و برنامه ریزان آموزش و پرورش کشور را می طلبد.
آموزش و پرورش پویا با ایجاد انگیزه برای تحقیق ایجاد می شود و معلمان باید پژوهش ها و تفکرات پژوهش محور خود را بر روی کاغذ پیاده کنند تا دیگران نیز از این پژوهش ها که به نتیجه مثبت رسیده بهره مند شوند.
نباید پژوهش را به امری دشوار برای خود تبدیل کنیم ومعلم محور پژوهش است و فردی که می تواند آینده سازان کشور را با امر تحقیق و تفکر در پیرامون خود برای حل مسائل ترغیب کند معلم است.
باید برای بصیرت بخشیدن به دانش آموزان ابتدا خرد، تفکر و اندیشه را در خود نهادینه کنیم.
دانش آموزان باید دارای روحیه پرسشگر در کلاس درس باشند و به سمتی حرکت کنیم که به جای محفوظات ذهنی، دانش آموزان به دنبال تحقیق و پژوهش باشند.
گزارش تخصصی مرتبط با شغل آثاری، همچون حل بسیاری از مشکلات دانش آموزان در کلاس درس، پرهیز از نخبه گرایی، پاسخگویی علمی و .... را به دنبال دارد.
منبع : کانون تخصصی دانشجو